Dựa trên các thông tin hiện tại (cuối tháng 6/2025), có thể đưa ra một số dự báo về tiềm ẩn nguy cơ tái xung đột Iran-Israel và hành động của các cường quốc trong tháng 7/2025 như sau:
1. Tiềm ẩn nguy cơ tái xung đột Iran-Israel:
* Ngừng bắn mong manh: Hiện tại, có một lệnh ngừng bắn đã được thiết lập giữa Israel và Iran, có hiệu lực từ ngày 24/6/2025. Tuy nhiên, các báo cáo cho thấy có những dấu hiệu cho thấy lệnh ngừng bắn này rất mong manh. Cả hai bên vẫn đang có những hoạt động "ngầm" hoặc những tuyên bố cứng rắn.
* Hoạt động ngầm và tấn công bí mật: Iran tuyên bố đã bắt giữ và phá hủy một mạng lưới gián điệp lớn của Israel. Đồng thời, truyền thông Iran cũng đưa tin hệ thống phòng không của họ đã bắn hạ một số UAV của Israel. Những hoạt động này cho thấy căng thẳng vẫn còn âm ỉ dưới bề mặt, bất chấp lệnh ngừng bắn.
* Chương trình hạt nhân của Iran: Các cuộc tấn công của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân của Iran trước đó (trước lệnh ngừng bắn) đã làm suy yếu khả năng làm giàu uranium của Tehran. Tuy nhiên, vấn đề chương trình hạt nhân của Iran vẫn là một điểm nóng, và việc Israel lo ngại về việc Iran phát triển vũ khí hạt nhân là một nguyên nhân sâu xa của xung đột. Iran vẫn khẳng định không theo đuổi vũ khí hạt nhân, nhưng những tranh cãi vẫn tiếp diễn.
* Mục tiêu của Israel: Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu được cho là có mục tiêu không chỉ là phá hủy các cơ sở hạt nhân mà còn là thay đổi chế độ ở Iran để củng cố vị thế cường quốc khu vực của Israel. Điều này có thể khiến Tel Aviv tiếp tục các hành động quân sự nếu cảm thấy cần thiết.
* Tác động kinh tế và khu vực: Xung đột đã gây ra bất ổn cho thị trường tài chính toàn cầu, tăng giá dầu và vàng. Bất kỳ sự tái leo thang nào cũng sẽ tiếp tục gây gián đoạn chuỗi cung ứng năng lượng và gây bất ổn thêm cho các quốc gia láng giềng.
Dự báo tháng 7/2025:
Mặc dù có lệnh ngừng bắn, nguy cơ tái xung đột vẫn hiện hữu trong tháng 7/2025. Các hoạt động ngầm, tấn công mạng, hoặc các sự cố nhỏ có thể dễ dàng leo thang thành xung đột công khai nếu không có sự kiềm chế từ cả hai phía. Đặc biệt, nếu Iran tiếp tục bị cáo buộc phát triển vũ khí hạt nhân hoặc Israel cảm thấy an ninh bị đe dọa nghiêm trọng, một cuộc đối đầu trực tiếp quy mô lớn có thể bùng phát trở lại.
2. Hành động của Mỹ, Nga, Trung Quốc:
* Mỹ:
* Hỗ trợ Israel: Mỹ đã điều động tổ hợp phòng thủ tên lửa THAAD và binh lính đến hỗ trợ Israel, đồng thời cam kết bổ sung tên lửa để đảm bảo năng lực phòng thủ của đồng minh.
* Tấn công vào Iran: Trước đó, Mỹ đã thực hiện các cuộc không kích vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Điều này cho thấy Mỹ sẵn sàng hành động để ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân.
* Kiềm chế và ngoại giao: Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đóng vai trò trong việc môi giới lệnh ngừng bắn. Mỹ có thể sẽ tiếp tục sử dụng sức ảnh hưởng của mình để duy trì lệnh ngừng bắn và thúc đẩy các cuộc đàm phán ngoại giao, đặc biệt là về chương trình hạt nhân của Iran. Tuy nhiên, sự can thiệp của Mỹ có thể bị Trung Quốc coi là hành động gây bất ổn.
* Sanction: Mỹ có thể tiếp tục tăng cường các biện pháp trừng phạt đối với chuỗi cung ứng dầu của Iran, ảnh hưởng đến các thực thể và cá nhân Trung Quốc nếu họ vẫn giao dịch với Tehran.
* Nga:
* Lên án Mỹ và Israel: Nga, cùng với Trung Quốc, đã kịch liệt lên án các cuộc tấn công của Mỹ và Israel vào các cơ sở hạt nhân của Iran, cho rằng những hành động này vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc và làm trầm trọng thêm căng thẳng.
* Thúc đẩy ngừng bắn và ngoại giao: Nga đã cùng Trung Quốc thúc đẩy một lệnh ngừng bắn tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
* Hợp tác với Iran và Trung Quốc: Xung đột Israel-Iran đã thúc đẩy sự liên kết chiến lược giữa Nga, Trung Quốc và Iran. Nga có thể tận dụng tình hình này để củng cố quan hệ với Tehran, biến Trung Đông thành một "sân khấu" gây xao nhãng cho Washington. Tuy nhiên, Nga vẫn thận trọng trong việc cung cấp các hệ thống quân sự tiên tiến cho Iran để tránh gây căng thẳng với Israel.
* Trung Quốc:
* Kêu gọi ngừng bắn và giải pháp hòa bình: Trung Quốc đã kêu gọi ngừng bắn và thể hiện lập trường ủng hộ hòa bình, đồng thời chỉ trích các cuộc tấn công của Israel và Mỹ.
* Quan ngại về năng lượng: Trung Quốc phụ thuộc lớn vào nguồn cung năng lượng từ Trung Đông, đặc biệt là thông qua Eo biển Hormuz. Bất kỳ sự gián đoạn nào tại đây cũng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh năng lượng của Trung Quốc.
* Thay đổi chiến lược năng lượng: Căng thẳng ở Trung Đông đã thúc đẩy Trung Quốc xem xét lại dự án đường ống dẫn khí "Power of Siberia 2" với Nga nhằm đa dạng hóa nguồn cung năng lượng và giảm sự phụ thuộc vào các tuyến đường biển rủi ro.
* Tìm kiếm lợi thế địa chính trị: Trung Quốc có thể tận dụng sự can dự của Mỹ vào xung đột để chiếm "đỉnh cao đạo đức" trong ngoại giao, tự thể hiện mình là một cường quốc điềm tĩnh và có trách nhiệm hơn. Đồng thời, việc Mỹ bị phân tâm bởi Trung Đông cũng có thể tạo lợi thế cho Trung Quốc ở các khu vực khác, như châu Á.
* Hợp tác với Nga và Iran: Trung Quốc duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Iran và Nga, nhưng vẫn giữ cân bằng để bảo toàn quan hệ với các nhà cung cấp năng lượng Vùng Vịnh.
Tóm tắt:
Tháng 7/2025 sẽ là một tháng đầy thử thách đối với Trung Đông. Lệnh ngừng bắn giữa Iran và Israel vẫn còn rất mong manh, và bất kỳ sự cố nào cũng có thể châm ngòi cho một cuộc tái xung đột. Các cường quốc như Mỹ, Nga và Trung Quốc sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc định hình cục diện khu vực, với những lợi ích và chiến lược khác nhau. Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ Israel và tìm cách kiềm chế chương trình hạt nhân của Iran. Nga và Trung Quốc sẽ tìm cách củng cố ảnh hưởng của mình trong khu vực, đồng thời kêu gọi giải pháp ngoại giao và duy trì sự ổn định.
