Lượng mưa tại TP. Hồ Chí Minh (TPHCM) và Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh trong giai đoạn 2030-2050, đặc biệt là trong mùa mưa. Cường độ mưa lớn cũng sẽ gia tăng, gây ra nhiều thách thức nghiêm trọng cho khu vực này.
Dự báo Lượng mưa và Tác động
Theo các kịch bản biến đổi khí hậu, lượng mưa trung bình ở TPHCM được dự báo sẽ tăng khoảng 13-15% vào năm 2050 theo kịch bản RCP4.5 (kịch bản trung bình) và 15-17% theo kịch bản RCP8.5 (kịch bản cực đoan nhất) so với thời kỳ 1986-2005. Tương tự, ĐBSCL cũng sẽ chứng kiến sự gia tăng lượng mưa đáng kể.
* Tăng Cường Độ Mưa: Sự gia tăng lượng mưa không chỉ nằm ở tổng lượng mà còn ở cường độ của các trận mưa. Các trận mưa cực đoan sẽ xảy ra thường xuyên hơn và dữ dội hơn, vượt quá khả năng thoát nước của hệ thống hạ tầng hiện có.
* Ngập Lụt Đô Thị: Tại TPHCM, sự kết hợp giữa mưa lớn, triều cường và sụt lún mặt đất sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng ngập lụt, đặc biệt là ở các khu vực trũng thấp. Mặc dù các dự báo về mực nước biển dâng "xóa sổ" thành phố được cho là thiếu cơ sở khoa học, nhưng nguy cơ ngập lụt do triều cường và mưa lớn vẫn là một thực tế đang hiện hữu và sẽ càng nghiêm trọng hơn trong tương lai.
* Lũ Lụt và Xâm Nhập Mặn: Tại ĐBSCL, lũ lụt sẽ diễn ra phức tạp hơn. Lượng mưa tăng kết hợp với việc dòng chảy từ thượng nguồn sông Mê Kông thay đổi sẽ ảnh hưởng đến chế độ thủy văn của toàn vùng. Cùng lúc đó, tình trạng xâm nhập mặn sẽ càng gay gắt, đặc biệt là vào mùa khô, do mực nước biển dâng và lưu lượng nước ngọt giảm. Sự kết hợp giữa lũ lụt mùa mưa và hạn mặn mùa khô tạo ra một thách thức kép cho sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân.
Nguyên Nhân và Thách Thức
Sự gia tăng lượng mưa tại TPHCM và ĐBSCL là một hệ quả trực tiếp của biến đổi khí hậu. Khi nhiệt độ toàn cầu tăng lên, hơi nước bốc hơi nhiều hơn, tạo ra một bầu khí quyển chứa nhiều hơi nước hơn. Điều này dẫn đến các sự kiện mưa cực đoan hơn, với cường độ mạnh hơn. Vị trí địa lý ven biển dài 800km của Việt Nam làm cho khu vực này dễ bị tổn thương trước tác động của bão và triều cường, vốn sẽ mạnh hơn và khó lường hơn trong bối cảnh khí hậu thay đổi.