Nhật Bản hiện dẫn đầu nỗ lực mới về tái chế nhựa, theo đó có thể mang đến cuộc cách mạng cho phép thế giới ứng phó vấn nạn rác nhựa đe dọa toàn cầu.'
Nhật Bản nghĩ ra phương pháp mới xử lý rác nhựa theo quy trình kinh tế tuần hoàn
Vào thời điểm môi trường đang là vấn đề được quan tâm trên toàn thế giới, kết quả thống kê phơi bày một con số đầy quan ngại: cứ mỗi phút lại có 1 triệu chai nhựa dùng 1 lần được bán ra trên toàn cầu.
Con số trên nhấn mạnh nhu cầu cấp bách phải tìm ra những giải pháp hiệu quả cho cuộc khủng hoảng rác nhựa. Và câu trả lời có thể nằm ở Nhật Bản, theo trang Interesting Engineering.
Rác nhựa ngày một nhiều hơn
Mức độ tiêu thụ nhựa của con người đang gây báo động. Nhân loại đang đối mặt cuộc khủng hoảng ngày càng gia tăng với gần 400 triệu tấn nhựa được sản xuất hằng năm, khoảng phân nửa số này là nhựa dùng 1 lần.
Theo báo cáo đăng trên chuyên san Science Advances, chỉ khoảng 25% số rác nhựa hiện được xử lý trên toàn cầu, với 6% được tái chế trong 7 thập niên qua.
Đa số rác nhựa bị quẳng vào các bãi rác hoặc thậm chí tệ hơn là vào biển cả, mang đến mối đe dọa nghiêm trọng cho các hệ sinh thái biển và sức khỏe con người.
Bản thân Nhật Bản nằm ở "tâm chấn" của cuộc khủng hoảng thời đương đại. Bất chấp danh tiếng về sự sạch sẽ và hiệu quả, nước này tạo ra gần 40 kg rác nhựa dùng 1 lần trên mỗi đầu người hằng năm, thuộc nhóm có tỷ lệ cao nhất thế giới. Sự trái ngược đến từ văn hóa chú trọng vệ sinh và trình bày, dẫn đến tình trạng bao bì quá mức.
Đó chính là thách thức buộc các nhà phát minh Nhật Bản phải tìm ra giải pháp mới cho vấn nạn này.
Đột phá trong tái chế nhựa
Công ty Năng lượng Môi trường của Nhật Bản đang lên kế hoạch xây dựng nhà máy sản xuất thương mại vào năm 2025, hứa hẹn có thể mang đến thay đổi trong lĩnh vực tái chế nhựa.
Nhà máy sẽ áp dụng biện pháp xử lý mang tên HICOP (viết tắt là Sản xuất dầu hiệu quả cao), với mục đích chuyển đổi rác nhựa thành dầu thô và mỗi năm có thể xử lý 20.000 tấn rác nhựa.
"Mục tiêu cốt lõi của chúng tôi là tạo ra một nền kinh tế tuần hoàn, khi mà rác nhựa trở thành nguồn tạo ra những vật liệu mới", báo Deccan Herald dẫn giải thích của Tổng giám đốc công ty Năng lượng Môi trường Suji Noda.
Quy trình HICOP áp dụng cái gọi là bẻ gãy xúc tác, biện pháp được sử dụng trong hóa lọc dầu để phân rã phân tử nhựa ở nhiệt độ tối đa 450 độ C.
Cách tiếp cận mới mang đến một số lợi thế so với những biện pháp tái chế truyền thống. Phương pháp mới được cho an toàn hơn kỹ thuật nhiệt phân, theo đó cũng bẻ gãy nhựa ở nhiệt độ cực cao.
Một minh họa về nguy cơ của việc sử dụng nhựa một lần ở thành phố Ottawa (tỉnh bang Ontario, Canada) hôm 23.4
HICOP cho ra thành phẩm là dầu thô chất lượng cao, bao gồm 50% gasoline và 50% diesel, có thể xử lý khoảng 120 tấn rác nhựa mỗi tháng với thời gian ngừng hoạt động tối thiểu. Kết quả là dầu được ra có thể sử dụng làm xăng cho xe cộ, nhiên liệu sưởi ở nhà, hoặc vật liệu thô cho vòng sản xuất nhựa mới.
Một trong những khía cạnh hứa hẹn nhất của HICOP là tính linh hoạt rất cao. Hệ thống mới có thể xử lý rác nhựa hỗn hợp và thậm chí có tính năng khử clo, cho phép tái chế nhựa PVC với nguy cơ ô nhiễm thấp.
Đây quả là "chìa khóa vàng" trong thế giới thật, khi mà việc phân loại rác nhựa luôn là thách thức khó giải quyết.
Biện pháp hứa hẹn toàn cầu
Công nghệ mới mang đến hy vọng không chỉ cho Nhật Bản và có thể áp dụng khắp toàn cầu. Trong lúc các nước chưa có biện pháp xử lý rác nhựa hiện quả, những sáng kiến như HICOP mang đến hy vọng thực sự.
Năng lực chuyển đổi rác nhựa sang nhiên liệu sử dụng được hoặc vật liệu thô cho nhựa mới có thể giảm mạnh ảnh hưởng môi trường trong lúc con người ngày càng phụ thuộc vào đồ nhựa.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo HICOP chỉ là một giải pháp trước mắt. Tiến sĩ Akira Tanaka, nhà khoa học môi trường của Đại học Tokyo (Nhật Bản), thừa nhận đây là công nghệ đầy hứa hẹn, nhưng chưa phải là "viên đạn bạc" cho vấn nạn rác nhựa thế giới.
"Con người cũng cần phải tập trung vào nỗ lực giảm sử dụng nhựa và cải thiện các biện pháp tái chế hiện có", theo giáo sư Tanaka.
Thụy Miên - Theo Thanh Niên
