Ván cờ ông Ôn Gia Bảo đi từ 20 năm trước: Khi Trung Quốc đã dẫn đầu, Mỹ còn chưa kịp nhập cuộc?

22 Trần Quốc Toản, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, Tp.HCM
Tiêu điểm
VH & TG: Đằng sau việc quân đội Mỹ thử nghiệm trung tâm hậu cần bí mật tại vùng hẻo lánh của Australia-Kỳ 1 VH & TG: 'Bóng ma Nhật Bản' thập niên 1990 bất ngờ bao trùm kinh tế Trung Quốc, chuyện gì đã xảy ra? VH & TG: 4 trụ cột trong “Chiến tranh Lạnh mới” của Tập Cận Bình và cách Mỹ nên ứng phó Tin tức: Trung Quốc có bị tác động bởi thuế ‘trung chuyển’ trong thỏa thuận Mỹ-Việt? Tin tức: TT TRUMP GỬI THƯ, ÁP THUẾ 25% VỚI HÀNG NHẬP KHẨU TỪ NHẬT BẢN, HÀN QUỐC VÀ 12 QUỐC GIA KHÁC Tin tức: Tương lai kinh tế Việt Nam: Nắm bắt cơ hội vàng trong kỷ nguyên mới.. Tin tức: Thế giới sắp có tỷ phú nghìn tỷ USD đầu tiên VH & TG: Mao Trạch Đông miệng nói tin vô thần luận nhưng lại biến mình thành “thần” Tin tức: Tuyên bố của Tổng thống Trump về việc cắt bỏ trợ cấp xe điện và ủng hộ xe hybrid CN & MT: Trái Đất đang quay nhanh bất thường Tin tức: Đòn bẩy đất hiếm của Trung Quốc đang phát huy hiệu quả CN & MT: CÁC “QUỶ MÁY” TẠO CÔNG TY KHỞI NGHIỆP LÀM BIẾN ĐỔI THẾ GIỚI Tin tức: Tăng trưởng kinh tế hai chữ số VH & TG: Ván cờ ông Ôn Gia Bảo đi từ 20 năm trước: Khi Trung Quốc đã dẫn đầu, Mỹ còn chưa kịp nhập cuộc? Tin tức: 3 KHỐI KINH TẾ TOÀN CẦU SAU THUẾ QUAN MỸ TRUMP 2.0 - 7.2025 Thư Giản: 14 định luật ngầm VH & TG: VỊ TRÍ THẬT SỰ CỦA TRUNG QUỐC TRONG TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI CN & MT: Một tổng hợp rất thú vị về các nhận định từ khoa học cổ đại và những phát hiện gần đây về Trái Đất Tin tức: Việc Mỹ chính thức ngừng trợ cấp xe điện, theo các thông tin tìm kiếm gần đây (tháng 7/2025) VH & TG: QUỐC KHÁNH LẦN THỨ 249 HỢP CHÚNG QUỐC HOA KỲ 4/7/1776 - 4/7/2025 SK & Đời Sống: HIGHLANDS COFFEE: KHÔNG GIAN NGỒI LẠI KHÔNG CHỈ ĐỂ NGHỈ CHÂN, MÀ LÀ CHIẾN LƯỢC KINH DOANH DÀI HẠN Tin tức: BÀI 1: THỎA THUẬN MỸ – VIỆT: MỘT BƯỚC NGOẶT HƯỚNG TÂY TRONG ÂM THẦM CN & MT: Nhà di động thuần điện đầu tiên có thể chạy suốt 4 mùa, 460km/sạc, giá ngang xe sang BĐS: Bất động sản dễ “vỡ bong bóng” BĐS: TS. Lê Xuân Nghĩa: Nguy cơ thị trường bất động sản vỡ bong bóng BĐS: 5 lưu ý khi đầu tư LƯỚT SÓNG bất động sản CN & MT: Lầu Năm Góc tuyên bố đã thử nghiệm thành công radar nhận dạng tầm xa (LRDR) tại Alaska CN & MT: Việt Nam vừa xuất khẩu sản phẩm cơ khí nặng 3.400 tấn, chính thức làm chủ công nghệ phức tạp nhất Tiền Tệ : Sắp tới, người đi vay không 'có cửa' trốn nợ, hàng trăm nghìn tỷ đồng sẽ được đưa vào nền kinh tế Tiền Tệ : 'Kinh tế ngầm' chiếm hơn 100 tỷ USD, có thể chưa được tính vào GDP của Việt Nam CN & MT: Điện mặt trời đang làm thay đổi thị trường năng lượng toàn cầu thế nào? CN & MT: LOÀI NGƯỜI CHÍNH THỨC BƯỚC VÀO “KỶ NGUYÊN HẬU LÁI XE”: KHỞI ĐẦU CỦA MỘT NỀN VĂN MINH MỚI CN & MT: Tesla chính thức đưa robotaxi vào hoạt động vào ngày 22/4/2025 CN & MT: London to host trials of AI-driven robotaxis CN & MT: Một startup Mỹ vừa khai phá thủy điện trên đất khô – không cần sông hay đập CN & MT: [KẾ HOẠCH MARSHALL CHO KỶ NGUYÊN TRÍ TUỆ NHÂN TẠO] BĐS: Đất ở ổn định 20 năm, không có khiếu kiện, tranh chấp có được cấp sổ đỏ hay không BĐS: Sắp gỡ vướng cho 2.200 dự án quy mô 235 tỷ USD: Novaland, Đất Xanh, Nam Long kỳ vọng bứt tốc BĐS: Cung đường gần 10.000 tỷ tại khu Nam TP. HCM mở rộng lên 10 làn xe, bất động sản Phú Mỹ Hưng, Nhà Bè có nhiều chuyển biến mới Chứng khoán: Tài sản Mỹ bị bán tháo, dòng vốn toàn cầu sẽ chuyển sang thị trường mới nổi? Chứng khoán: Nhóm quỹ Dragon Capital đã bán ra gần 6 triệu cổ phiếu của Tổng CTCP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PVS) BĐS: Hơn 32.000 căn nhà ở xã hội gần TP.HCM trong kế hoạch xây dựng năm 2025 của Long An : Nếu không sửa luật, dự án bất động sản sẽ tắc trong 10 năm tới VH & TG: PHƯƠNG TÂY PHƯƠNG ĐÔNG CÂU CHUYỆN THẾ KỶ ... Tin tức: Graphic Essay: Global Chokepoints in Maritime Trade Tin tức: Dự báo xung đột Iran Israel 7.2025 Tin tức: Lý do các nước NATO phải nâng mức chi tiêu quốc phòng VH & TG: MỘT CÁCH NHÌN BÀN CỜ LỚN TRONG PHÂN TÍCH QUAN HỆ QUỐC TẾ 6.2025 BĐS: Chuyên gia cảnh báo nóng về nguy cơ thị trường bất động sản Việt Nam Tin tức: Chính thức chốt dự án đường sắt 67 tỷ USD: Pha 'kiến tạo' cơ chế cho doanh nghiệp tư nhân nội địa Tin tức: Ông Nguyễn Văn Được: 'Trung tâm tài chính - trái tim mới của TP.HCM sẽ ở quận 1 và một phần Thủ Đức' VH & TG: Trí tuệ nhân loại  VH & TG: THỜI ĐIỂM XUẤT HIỆN VỊ PHẬT CUỐI CÙNG... Tin tức: Thời kỳ chiến tranh 2.5 + đã bắt đầu BĐS: TS Nguyễn Trí Hiếu: Bất động sản sẽ không giảm giá trong 2 năm tới VH & TG: CHI TIẾT THỎA THUẬN THƯƠNG MẠI MỚI GIỮA MỸ VÀ TRUNG QUỐC: BƯỚC CHUYỂN ĐỘT PHÁ HAY BƯỚC DỪNG CHIẾN THUẬT? VH & TG: Tại sao Putin vẫn không muốn ngừng chiến ở Ukraine? VH & TG: Nền hòa bình mong manh của Trump ở Trung Đông BĐS: Người mua dồn về khu vực Long Hậu (Long An) để đón ''sóng” hạ tầng VH & TG: Thách thức địa chính trị của Mỹ năm 1970 VH & TG: NHỮNG CÂU HỎI VỀ SỰ ỔN ĐỊNH CỦA CHẾ ĐỘ TRUNG QUỐC VH & TG: Chaim Weizmann là một nhà khoa học và lãnh đạo Zionist nổi bật BĐS: Giá Căn Hộ TP.HCM Không Ngừng Tăng, Đặc Biệt Là Phân Khúc Cao Cấp VH & TG: HN THƯỢNG ĐỈNH NATO CHÍNH THỨC KHAI MẠC TẠI THE HAGUE, HÀ LAN] VH & TG: THÂN THẾ VÀ SỰ NGHIỆP CỦA ĐỨC THÁI TỔ GIA DỤ HOÀNG ĐẾ húy NGUYỄN HOÀNG. BĐS: Một loại hình BĐS mới được dự báo sẽ mở ra thị trường đầy tiềm năng nhưng hiện mới chỉ có số ít chủ đầu tư bước đầu tiếp cận CN & MT: 'Petrostates' xưa rồi - một quốc gia sắp cho Mỹ, EU 'hít khói' để trở thành 'electrostates' đầu tiên trên toàn cầu BĐS: Thị trường bất động sản thay đổi theo khu vực và phân khúc CN & MT: Trái Đất sẽ tiếp tục nóng lên trong 5 năm tới SK & Đời Sống: Đông Nam Á: Thiên đường hưu trí mới CN & MT: Startup khí hậu chới với khi Mỹ quay lưng với năng lượng sạch CN & MT: Kỳ hạn 8 năm đã đến, 20 triệu pin xe điện sắp hết hạn: Trung Quốc trả nổi "món nợ khổng lồ" này không? CN & MT: Lần đầu trong lịch sử Không quân Mỹ giao đồng minh kiểm soát bom trên không CN & MT: Robot Trung Quốc – 'Gót chân Achilles' trong giấc mơ công nghiệp của Mỹ CN & MT: Bằng chứng không thể chối cãi rằng thị trường xe điện đang "xì hơi" Tiền Tệ : Giật mình số 'vốn chết' khổng lồ trong nền kinh tế CN & MT: Sự trở lại của Chiến tranh giữa các vì sao BĐS: THỊ TRƯỜNG BẤT ĐỘNG SẢN THÁNG 4/2025: GIẢM NHIỆT RỘ RỘT SAU “SÓNG NGẮN” Tiền Tệ : Đô la tiếp tục bị bán mạnh BĐS: 10 chỉ đạo “nóng” của Thủ tướng cho thị trường bất động sản CN & MT: Homo numericus: Con người trong kỷ nguyên số CN & MT: Câu chuyện công nghệ : kết nối vật lý - người ( ngũ quan : nhãn ,nhĩ ,tỉ,thiệt ,thân )  Tiền Tệ : Làn sóng tháo chạy khỏi trái phiếu dài hạn tại các nước phát triển đang tăng tốc CN & MT: NHỮNG NGƯỜI KHỔNG LỒ VỀ CÔNG NGHỆ ĐÃ NẮM LẤY SỰ KIỂM SOÁT? Tiền Tệ : Nợ xấu ngân hàng trên 4% CN & MT: Một nguồn năng lượng đang nằm im dưới chân chúng ta - và nó có thể nuôi sống nhân loại trong 170.000 năm BĐS: Đất bỏ hoang chục năm không xây nhà để chờ giá tăng, luật này ra đời sẽ chặn đứng nạn đầu cơ CN & MT: Câu chuyện công nghệ BLOCKCHAIN CN & MT: Nhật Bản đã lắp đặt tuabin năng lượng thủy triều ở cấp độ megawatt đầu tiên CN & MT: 60% người Trung Quốc đi xe điện CN & MT: Tuyên bố mới nhất của Musk về Trung Quốc Tin tức: Ngân hàng KEXIM làm việc với tỉnh Long An SK & Đời Sống: Quá nhiều Gen Z đang làm “người chuột”: Chỉ nằm im và chìm trong nỗi buồn vô tận BĐS: Về “chung nhà” với TP.HCM, thị trường bất động sản hai địa phương này tăng gần 50% CN & MT: Câu chuyện công nghệ thế kỷ 21 CN & MT: ChatGPT dự đoán văn minh nhân loại sụp đổ vào năm 2150, nhưng không phải do AI Tin tức: “Thế giới không còn phẳng” BĐS: Dòng tiền đổ về vùng ven Tin tức: TOD giúp định hình lại không gian đô thị TP.HCM Thư Giản: Người đàn ông chi hơn 273 triệu đồng mua hòn đảo 99.000m2 để nghỉ hưu, 42 năm sau giá tăng lên 1.200 tỷ vẫn từ chối bán: "Thứ tôi muốn không phải là tiền" SK & Đời Sống: Nghiên cứu: Thiền định có thể làm giảm mạnh tỷ lệ tội phạm quốc gia Bạn đang sao chép nội dung của Trí Thức VN. Nếu là cá nhân sử dụng, vui lòng ghi rõ nguồn trithucvn2.net. Nếu là website, kênh truyền thông, vui lòng chỉ sử dụng nội dung khi có sự cho Tiền Tệ : Tỷ lệ nợ xấu nhiều ngân hàng gần về mức đỉnh nhưng không tích cực trích lập dự phòng? BĐS: Cuộc “ly tâm” mạnh mẽ của nhà phố - biệt thự, lý do ít ai ngờ Tin tức: TỰ LỰC, TỰ CƯỜNG: CON ĐƯỜNG DUY NHẤT ĐỂ VIỆT NAM BƯỚC VÀO KỶ NGUYÊN MỚI DƯỚI SỰ LÃNH ĐẠO CỦA TỔNG BÍ THƯ TÔ LÂM SK & Đời Sống: 1 trung tâm thương mại từng "ngủ yên" giữa Quận 1 bỗng đông nghịt khách chỉ vì 4 thương hiệu đến từ Nhật Bản BĐS: Sóng giảm giá lan rộng, giới đầu cơ chung cư sắp phải lao vào cuộc đua ‘cắt lãi’ để thoát hàng? Chứng khoán: Cần nhìn xa hơn một cuộc chiến thương mại 4 - 5 năm BĐS: Bất kể một tòa nhà có bao nhiêu tầng, các kiến ​​trúc sư đều nói rằng 5 tầng này là 'tầng vàng'. Hãy kiểm tra chúng trước khi mua Chứng khoán: Hàng tồn kho cao ngất ngưởng, bất động sản chật vật trả nợ trái phiếu Tin tức: Vinhomes, Novaland, Khang Điền, Nam Long, Phát Đạt… đang làm ăn ra sao? Tin tức: Tình trạng đình lạm(*) của thời đại hiện nay  Thư Giản: BỨC ẢNH CUỐI CÙNG GỬI VỀ TỪ SAO KIM 1982  VH & TG: Chuyện gì đang xảy ra ở Mỹ: Nghiên cứu mới cho thấy 25% người Mỹ giàu nhất chỉ sống thọ bằng 25% người nghèo nhất Tây Âu? Chứng khoán: JPMorgan Chase: Nguy cơ suy thoái kinh tế Mỹ gần 80% Chứng khoán: Chuyên gia cảnh báo về khả năng sụp đổ của thị trường giống như năm 1987 Thư Giản: NGƯỜI HÀNG XÓM KHÔNG BÌNH THƯỜNG SK & Đời Sống: Trưởng thành - chiếc áo quá rộng với thế hệ Y? SK & Đời Sống: 10 LƯU Ý KHI MUA LẠI HÀNG QUÁN MÀ CHỦ QUÁN NÊN BIẾT  SK & Đời Sống: -Food For Thought- Tiền Tệ : Lịch Sử và Chu Kỳ của giá Vàng BĐS: “Hoang mang” những con phố thời trang của Sài Gòn Thư Giản: Millennials - thế hệ kẹt giữa gen X và gen Z: Vì sao chúng ta khác biệt? Tiền Tệ : Kinh tế - Chính trị Kinh tế Việt Nam từ 2010 đến 2023 và con đường phía trước (phần B) Tiền Tệ : Kinh tế Việt Nam từ 2010 đến 2023 và con đường phía trước (phần A) BĐS: NÊN ĐẦU TƯ HAY ĐỨNG NGOÀI QUAN SÁT? Tin tức: Ông Trump bổ sung thuế với TQ, chứng khoán Thượng Hải, Thâm Quyến và Hồng Kông lao dốc VH & TG: Liệu Trump có gây ra “sự sụp đổ” thứ tám? Thư Giản: NĂM CHỮ CỦA NGƯỜI XƯA Thư Giản: Bức thư của nhà khoa học Newton năm 1704 tiên đoán về ngày tận thế VH & TG: Buồn của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới: Dân số 1,4 tỷ người nhưng thiếu lao động trầm trọng ở cơ sở y tế nông thôn, bác sĩ lương tháng 3,4 triệu đồng, tự bỏ tiền túi mua thiết bị Tin tức: Ngẫm bài học tăng trưởng từ Trung Quốc và Ấn Độ Thư Giản: Ước vọng thay đổi Chứng khoán: Chứng khoán Việt Nam sau tròn 3 năm sau lập đỉnh lịch sử: Có thêm gần 5 triệu tài khoản, VN-Index “bốc hơi” 300 điểm Tin tức: Kinh tế Trung Quốc giai đoạn mới và hàm ý cho Việt Nam Tiền Tệ : TP. Hồ Chí Minh: Tiền gửi vào hệ thống ngân hàng đạt hơn 4 triệu tỷ đồng Tiền Tệ : Mô hình kinh tế hiện đại đã thất bại như thế nào? Tin tức: Ukraine 'khóa van', kỷ nguyên khí đốt của Nga tại châu Âu kết thúc Tiền Tệ : Chính sách tiền tệ năm 2025 sẽ đối mặt với không ít thách thức Chứng khoán: VinaCapital: 2025 có thể là năm biến động đối với thị trường chứng khoán và nền kinh tế Tiền Tệ : Quyết định hạ lãi suất của Fed có thể 'giáng đòn' lên hàng loạt NHTW trên toàn cầu như thế nào? VH & TG: NGỘ 12 LUẬT NHÂN QUẢ BẤT BIẾN TRONG CUỘC ĐỜI Chứng khoán: "Chỉ báo Warren Buffett" cao chưa từng có trong lịch sử, gióng hồi chuông cảnh báo nhà đầu tư về mối nguy của TTCK Mỹ Chứng khoán: Chủ tịch FiinGroup: Hầu hết đầu tư cá nhân đang chịu lỗ VH & TG: Tỷ phú Elon Musk nói thẳng 1 ĐIỀU càng cố tỏ ra hoàn hảo thì con người càng kém giá trị: Tránh được sớm sẽ giàu sớm Chứng khoán: Nỗi buồn chưa từng có của thị trường chứng khoán Việt Nam: Con số kỷ lục trong hơn 24 năm hoạt động Tin tức: Thế chiến thứ III đã bắt đầu? VH & TG: Đại lão Hòa thượng Hộ Tông Vansarakkhita (1893-1981) Tin tức: CÁI GIÁ CỦA CHIẾN TRANH 2024 2025 Tin tức: Thế giới đối mặt cùng lúc 5 căn nguyên của thảm họa và nguy cơ Thế chiến III CN & MT: "Báo động đỏ" về khí hậu VH & TG: Nghiên cứu 75 năm của ĐH Harvard: Đây là KIỂU NGƯỜI hạnh phúc nhất, không liên quan gì đến giàu sang, danh vọng! Tin tức: Phố nhậu xập xình nhất TPHCM ế vêu, chủ quán ngồi chờ… dẹp tiệm Tin tức:  2050 Nhân loại đang ở ngã ba đường Tin tức: 20 rủi ro toàn cầu lớn nhất năm 2024, suy thoái kinh tế và thời tiết cực đoan nằm top đầu VH & TG: Câu chuyện Chúa Giê Su ‘sang Phương Đông tu tập’ được kể lại ra sao? VH & TG: Henry Kissinger: Làm thế nào để tránh xảy ra Thế chiến 3? (P1) Tin tức: Dấu ấn ODA Nhật Bản tại Đồng bằng sông Cửu Long Tin tức: 9 vấn đề định hình nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm 2024: Từ lạm phát, tăng trưởng GDP đến TikTok, ChatGPT CN & MT: Năng lượng và biến đổi khí hậu Tin tức: Trật tự thế giới mới sẽ như thế nào 2025 2050 ? Tin tức: Trung Quốc chấm dứt 30 năm phát triển mạnh, hết thời làm mưa làm gió trên thế giới? CN & MT: Châu Âu: Thế thượng phong của ô tô điện - bao lâu nữa? Tin tức: Hệ lụy gì từ cuộc chiến mới ở Trung Đông? Tin tức: Khủng hoảng tại WTO và cảnh báo về sự phân mảnh của kinh tế toàn cầu Tin tức: Dự báo rủi ro lạm phát dai dẳng ở Mỹ Tin tức: Trump làm tổng thống Mỹ Thế giới bắt đầu thời kỳ cấu trúc lại trật tư thế giới The World Begins to Reorder Itself Tin tức: IMF: Triển vọng kinh tế thế giới mấy năm tới chỉ ở “hạng xoàng”
Bài viết
Ván cờ ông Ôn Gia Bảo đi từ 20 năm trước: Khi Trung Quốc đã dẫn đầu, Mỹ còn chưa kịp nhập cuộc?

    Trung Quốc đang thực hiện những bước đi có thể khiến các nước khác – đặc biệt là Mỹ – khó lòng bắt kịp.

    Trung Quốc phát triển năng lượng xanh

    Năm ngoái, Trung Quốc đã lắp đặt nhiều tua-bin gió và tấm pin mặt trời hơn toàn bộ phần còn lại của thế giới cộng lại. Sự bùng nổ năng lượng sạch của Trung Quốc hiện đang lan rộng ra toàn cầu. Các công ty Trung Quốc đang xây dựng nhà máy sản xuất xe điện và pin tại Brazil, Thái Lan, Morocco, Hungary và nhiều quốc gia khác.

    Mặc dù Trung Quốc vẫn đốt than nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác và phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính nhiều hơn cả Mỹ và châu Âu cộng lại, nhưng nước này đang chuyển sang năng lượng sạch với tốc độ đáng kinh ngạc. Trung Quốc không chỉ trở thành thế lực thống trị trong sản xuất toàn cầu các tấm pin mặt trời, tua-bin gió, pin, xe điện và các ngành công nghiệp năng lượng sạch khác, mà còn đang mở rộng vị thế công nghệ theo thời gian.

    Nhà sản xuất ô tô lớn nhất, nhà sản xuất pin lớn nhất và công ty điện tử lớn nhất Trung Quốc đều đã giới thiệu công nghệ có thể sạc đầy xe điện chỉ trong 5 phút – giải quyết một trong những trở ngại lớn nhất của xe điện: thời gian sạc quá lâu. 

    Trung Quốc hiện nắm giữ gần 700.000 bằng sáng chế về năng lượng sạch – chiếm hơn một nửa số lượng toàn cầu. Sự trỗi dậy của nước này như một cường quốc năng lượng sạch đang định hình lại bức tranh kinh tế toàn cầu và thay đổi mối quan hệ của Trung Quốc với các quốc gia mới nổi như Pakistan và Brazil.

    Trung Quốc cũng đang thực hiện những bước đi có thể khiến các nước khác – đặc biệt là Mỹ – khó lòng bắt kịp. Vào tháng 4, Bắc Kinh đã hạn chế xuất khẩu nam châm “đất hiếm” – loại vật liệu Trung Quốc thống trị – trừ khi chúng đã được tích hợp trong sản phẩm hoàn chỉnh như xe điện hay tua-bin gió. 

    Mặc dù gần đây Trung Quốc đã bắt đầu cấp phép xuất khẩu trở lại một phần, nhưng động thái này cho thấy thế giới có thể đối mặt với lựa chọn rõ ràng: mua công nghệ năng lượng xanh của Trung Quốc hoặc đứng ngoài cuộc.

    Trung Quốc cũng đã bắt đầu thống trị lĩnh vực năng lượng hạt nhân – một ngành công nghệ cao từng do Mỹ nắm giữ tuyệt đối. Trung Quốc hiện có 31 lò phản ứng hạt nhân đang được xây dựng – gần bằng tổng số của phần còn lại của thế giới – và đã công bố những bước tiến trong công nghệ hạt nhân thế hệ mới, bao gồm cả phản ứng tổng hợp hạt nhân, vốn được kỳ vọng sẽ cung cấp năng lượng sạch gần như vô tận, dù vẫn chưa thể hiện được tính khả thi về mặt khoa học.

    "Trung Quốc rất hùng mạnh", Praveer Sinha – Giám đốc điều hành của Tata Power, một tập đoàn Ấn Độ sản xuất tấm pin mặt trời tại một nhà máy công nghệ cao ở cực nam đất nước, nhưng gần như hoàn toàn phụ thuộc vào silicon sản xuất từ Trung Quốc – cho biết. "Họ thực sự rất mạnh. Không ai trên thế giới có thể cạnh tranh".

    Giờ đây, năng lượng mặt trời, pin và ô tô điện giá rẻ do Trung Quốc sản xuất đang giúp nhiều nền kinh tế lớn – trong đó có Brazil, Nam Phi và thậm chí là Ấn Độ – đối thủ khu vực của Trung Quốc – chuyển dịch sang công nghệ sạch hơn. Việc các công nghệ này có giá thành phải chăng là yếu tố then chốt giúp giảm lượng khí thải toàn cầu.

    Trung Quốc phát triển năng lượng mặt trời ở tỉnh Sơn Tây (trái) và Mỹ khai thác nhiên liệu hóa thạch ở bang California.

    Mỹ mất vị thế dẫn đầu như thế nào?

    Mỹ từng có mọi điều kiện để dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực năng lượng tái tạo – và trên thực tế, họ đã từng nắm giữ vai trò đó trong quá khứ.

    Người Mỹ là những người đầu tiên phát minh ra tế bào quang điện silicon có tính ứng dụng cao vào thập niên 1950 và pin lithium kim loại có thể sạc lại vào những năm 1970. Trang trại điện gió đầu tiên trên thế giới được xây dựng tại bang New Hampshire cách đây gần nửa thế kỷ. Năm 1979, Tổng thống Jimmy Carter cho lắp đặt các tấm pin mặt trời trên mái Nhà Trắng như một biểu tượng cho cam kết với năng lượng sạch.

    Tuy nhiên, với nguồn tài nguyên dầu, khí đốt và than đá dồi dào, cùng những chiến dịch vận động hành lang của ngành nhiên liệu hóa thạch nhằm làm lu mờ các mối lo ngại về khí hậu, nỗ lực đầu tư vào năng lượng tái tạo của Mỹ đã lên xuống thất thường – đôi khi sụt giảm một cách đáng kể.

    Chẳng hạn, năm 2009, chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama khởi động chương trình bảo lãnh tài chính cho các công nghệ năng lượng mới nổi. Tesla nhận được khoản vay 456 triệu USD – một bước đệm quan trọng cho thành công sau này của hãng. 

    Nhưng cũng trong chương trình đó, có trường hợp thất bại gây chấn động: Công ty Solyndra – một nhà sản xuất pin mặt trời – sau khi nhận khoản bảo lãnh vay lên tới 528 triệu USD từ liên bang, đã phá sản. Vụ việc khiến người nộp thuế phải gánh chịu thiệt hại và từ đó trở thành cái cớ để những người phản đối chỉ trích năng lượng tái tạo là viển vông và thiếu thực tế.

    Sự ám ảnh của Washington với thất bại của Solyndra khiến các quan chức Trung Quốc không khỏi ngạc nhiên.

    “Các ông quá lo về Solyndra; đó chỉ là một công ty nhỏ, tại sao lại nghiêm trọng đến vậy?” – Li Junfeng, kiến trúc sư chủ chốt của chính sách năng lượng gió và mặt trời Trung Quốc, từng nói trong một cuộc phỏng vấn năm 2017. Bắc Kinh sẵn sàng chấp nhận rủi ro, bởi đôi khi rủi ro cũng mang lại phần thưởng lớn.

    Thực tế, động cơ để Trung Quốc đầu tư mạnh vào công nghệ năng lượng sạch không xuất phát từ lo ngại về biến đổi khí hậu, mà từ một tính toán chiến lược về địa chính trị từ cách đây hơn 20 năm. Khi đó, các nhà lãnh đạo Trung Quốc nhận ra rằng kiểm soát sản xuất năng lượng là yếu tố cốt lõi cho an ninh quốc gia.

    Năm 2003, khi ông Ôn Gia Bảo trở thành Thủ tướng Trung Quốc – ông mang theo tầm nhìn mới về chính sách năng lượngVới nền tảng là một nhà địa chất chuyên về đất hiếm, ông Ôn Gia Bảo xem năng lượng không chỉ là bài toán kinh tế, mà còn là đòn bẩy địa chiến lược.

    Trung Quốc lúc đó phụ thuộc nhiều vào dầu nhập khẩu, dễ bị tổn thương trước bất ổn ở Trung Đông, cũng như sự kiểm soát các tuyến vận tải biển bởi hai cường quốc không hoàn toàn thân thiện là Mỹ và Ấn Độ.

    Cùng thời điểm đó, tình trạng ô nhiễm không khí ở Trung Quốc trở nên nghiêm trọng tới mức gây chết người, bao trùm các thành phố trong làn khói xám, khiến thế giới phải bàng hoàng. Trong khi đó, nền kinh tế Trung Quốc vẫn dựa nhiều vào sản xuất công nghệ thấp. Thủ tướng Ôn Gia Bảo nhìn thấy cơ hội để giải quyết cả hai vấn đề thông qua một chiến lược dài hơi: phát triển ngành năng lượng sạch để vừa cải thiện môi trường, vừa thúc đẩy đổi mới công nghệ.

    Thủ tướng Ôn Gia Bảo tích cực thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng sạch của Trung Quốc, phát biểu tại Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc năm 2003. Ảnh: Getty

    “Họ không muốn chỉ thay thế công nghệ, mà muốn làm chủ công nghệ sạch,” bà Jennifer Turner, Giám đốc Chương trình Môi trường Trung Quốc tại Trung tâm Woodrow Wilson, nhận xét.

    Với quyết tâm đó, chính phủ của Thủ tướng Ôn Gia Bảo đã dành những khoản hỗ trợ khổng lồ cho ngành năng lượng. Hàng trăm tỷ USD trợ cấp đã được bơm vào các lĩnh vực như sản xuất xe điện, điện gió và điện mặt trời, đồng thời bảo hộ thị trường nội địa trước sự cạnh tranh của các đối thủ nước ngoài. Trung Quốc cũng nhanh chóng giành quyền kiểm soát gần như toàn bộ nguồn cung một số nguyên liệu chiến lược – như cobalt dùng trong pin.

    Chi phí điện rẻ từ các nhà máy than gây ô nhiễm cũng giúp Trung Quốc vận hành hiệu quả các nhà máy luyện nhôm và sản xuất polysilicon – vật liệu cốt lõi cho tấm pin mặt trời – với giá thấp hơn bất kỳ nơi nào khác.

    Song song với đó, Trung Quốc đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và đào tạo nhân lực kỹ thuật cao – điều mà Mỹ thiếu vắng trong những năm gần đây. Theo ông Pan Jian, đồng chủ tịch hãng sản xuất pin hàng đầu thế giới CATL, một khi Trung Quốc đã xác định mục tiêu dài hạn, toàn bộ hệ thống chính trị – xã hội sẽ cùng hướng tới: từ chính phủ, doanh nghiệp, cho tới kỹ sư, công nhân.

    Và thành quả đã đến.

    CATL – bắt đầu từ một công ty khởi nghiệp mua lại dây chuyền sản xuất pin xe điện từ một hãng Nhật Bản – giờ đã vươn lên thành nhà sản xuất pin lớn nhất thế giới, điều hành mạng lưới toàn cầu gồm các mỏ khoáng, nhà máy tinh chế và lắp ráp. Người sáng lập công ty hiện nằm trong danh sách những người giàu nhất thế giới.

    Cùng thời gian đó, Trung Quốc nhanh chóng vượt qua Mỹ để dẫn đầu trong nhiều lĩnh vực năng lượng sạch. Năm 2008, Mỹ từng sản xuất gần một nửa lượng polysilicon toàn cầu. Ngày nay, Trung Quốc nắm hơn 90% thị phần. Ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc được đánh giá là sáng tạo nhất thế giới – vượt qua cả Nhật Bản, Đức và Mỹ.

    Để tối ưu chi phí, các nhà máy ở Trung Quốc đã được tự động hóa cao độ. Từ năm 2021 đến 2023, Trung Quốc lắp đặt số lượng robot công nghiệp nhiều hơn phần còn lại của thế giới cộng lại – gấp 7 lần so với Mỹ.

    Theo ông Luo Xin – Phó chủ tịch hãng sản xuất pin mặt trời Longi Green Energy – mô hình “sản xuất theo cụm” giúp Trung Quốc đạt hiệu quả vượt trội. "Ở một số khu vực, bạn có thể tìm thấy mọi thứ cần thiết trong bán kính chỉ vài giờ lái xe: linh kiện, nhà cung cấp, kỹ sư, công nhân lành nghề. Không nơi nào khác trên thế giới hội tụ được như vậy."

    Điều này cũng đúng với ngành công nghiệp pin. Theo ông Zeng Yuqun – nhà sáng lập CATL – chi phí xây dựng một nhà máy sản xuất pin tại Mỹ cao gấp sáu lần so với tại Trung Quốc, ngay cả trước khi chính quyền Tổng thống Trump cắt giảm các ưu đãi đầu tư vào năng lượng sạch.

    Trung Quốc tăng tốc – Mỹ chậm bước

    Tháng 6 năm ngoái, trang trại điện mặt trời tại Urumqi – dự án quang điện lớn nhất thế giới – chính thức kết nối với lưới điện quốc gia ở Tân Cương. Công suất phát điện từ trang trại này đủ để đáp ứng nhu cầu điện của cả một số quốc gia nhỏ.

    Đây không phải là trường hợp cá biệt. Mười trang trại năng lượng mặt trời lớn nhất thế giới hiện đều nằm tại Trung Quốc, và những dự án thậm chí còn quy mô lớn hơn đang được lên kế hoạch. Trong khi đó, hãng xe điện BYD của Trung Quốc đang xây dựng không chỉ một mà là hai nhà máy sản xuất ô tô điện – mỗi nhà máy có công suất gấp đôi nhà máy lớn nhất thế giới hiện nay của Volkswagen ở Đức.

    Mỹ đã phản ứng chậm. Mãi tới cuối nhiệm kỳ của Tổng thống Obama và trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, các nhà hoạch định chính sách tại Washington mới bắt đầu nhận ra rằng họ đã để Trung Quốc vượt lên và giành phần lớn lợi thế trong cuộc đua năng lượng sạch.

    “Mỹ đã ngủ quên quá lâu,”Michael Carr – cựu cố vấn Ủy ban Năng lượng và Tài nguyên Thiên nhiên của Thượng viện, nay là Giám đốc điều hành Hiệp hội các nhà sản xuất năng lượng mặt trời – nhận xét. “Ngay cả khi bạn có thể phát minh ra công nghệ vượt trội, điều đó chẳng có ý nghĩa gì nếu bạn không có năng lực sản xuất.”

    Tất nhiên, Mỹ có thể xoay chiều. Washingtown có thể mạnh mẽ chuyển sang nghiên cứu và đầu tư năng lượng sạch nhưng những cơ hội quý giá đã bị bỏ lỡ.

    Tham vọng “quyền lực mềm” của Trung Quốc

    Ả Rập Xê Út – vương quốc của dầu mỏ – giờ đây là một trong những khách hàng lớn nhất của Trung Quốc trong lĩnh vực năng lượng xanh. Tại chính sa mạc từng nổi tiếng với trữ lượng dầu vô tận, các công ty Trung Quốc đang xây dựng một trong những hệ thống lưu trữ pin lớn nhất thế giới, đi kèm với một trang trại điện mặt trời.

    Trên khắp thế giới, Bắc Kinh đang tận dụng sức mạnh của năng lượng sạch để xây dựng hoặc mở rộng ảnh hưởng chính trị và kinh tế.

    Giống như Mỹ, Trung Quốc xem việc đảm bảo an ninh năng lượng không chỉ là nhu cầu nội tại, mà còn là công cụ để thể hiện sức mạnh. Nhưng cách tiếp cận của hai nước rất khác nhau.

    Ngày nay, việc thống trị một số lĩnh vực năng lượng sạch đã giúp Trung Quốc mở rộng tầm ảnh hưởng thông qua việc đầu tư công nghệ năng lượng trên khắp thế giới. Những mối quan hệ kiểu này có thể trở thành nền tảng cho hợp tác tài chính, văn hóa, thậm chí quân sự kéo dài nhiều thập kỷ – khi cục diện địa chính trị toàn cầu thay đổi.

    Những dự án năng lượng mà Trung Quốc triển khai hiện nay như vẽ lại bản đồ thế giới. Bắc Kinh đang cung cấp lò phản ứng hạt nhân cho những khách hàng truyền thống của Mỹ và châu Âu như Thổ Nhĩ Kỳ. Tại Pakistan, Trung Quốc đã xây dựng nhà máy điện hạt nhân lớn nhất nước này.

    Các công ty Trung Quốc đang lắp đặt tua-bin gió ở Brazil, xe điện ở Indonesia, và xây dựng trang trại gió lớn nhất châu Phi tại phía bắc Kenya. Tại các nước giàu khoáng sản như Zambia – nơi cung cấp nguyên liệu thô thiết yếu cho công nghệ năng lượng sạch – Bắc Kinh đã tài trợ cho nhiều dự án.

    Theo dữ liệu từ tổ chức Climate Energy Finance, từ năm 2023, các công ty Trung Quốc đã công bố tổng cộng 168 tỷ USD đầu tư vào sản xuất, truyền tải và phân phối năng lượng sạch ở nước ngoài.

    “Họ đang thống trị những thị trường này,” bà Turner, thuộc Trung tâm Woodrow Wilson nhận định. “Và sự thống trị thị trường là một hình thức quyền lực mềm.”

    (Theo NYT, gov.cn)

    THỐNG KÊ TRUY CẬP
    • Đang online 7
    • Truy cập tuần 2273
    • Truy cập tháng 7371
    • Tổng truy cập 309566