Chứng kiến cảnh đồng nghiệp gắn bó gần chục năm lần lượt bị cho thôi việc, chị Cúc, nhân viên quán nhậu ở TPHCM, ngán ngẩm, đoán "sớm muộn gì cũng tới lượt mình".
Nơi nợ lương, chỗ sa thải bớt người
"Từ năm 2023 đến nay, chủ quán đã sa thải 8 người, giờ chỉ còn 2 nhân viên. Nếu tình hình kinh doanh cứ khó khăn như thế này, tôi nghĩ sớm muộn gì cũng tới lượt mình", chị Cúc, nhân viên phục vụ tại quán nhậu trên đường Trường Sa (quận Phú Nhuận, TPHCM), nói.
Chứng kiến làn sóng sa thải trên thị trường lao động nhiều tháng qua, chị Cúc vẫn không ngờ nhân viên quán nhậu như mình cũng thuộc nhóm đang dần bị cắt giảm.
Quán nhậu vắng khách dù chỉ mới hơn 21h (Ảnh: Nguyễn Vy).
Chỉ mới hơn 21h, quán nhậu nơi chị làm việc đã không còn vị khách nào. Nhìn những chiếc bàn, ghế lau dọn sạch bóng, đặt sẵn menu nhưng vắng khách, chị Cúc vừa thấy có lỗi, vừa lo sợ "ngày bị đuổi ngày càng gần".
"Dù phải gồng gánh chi phí lớn nhưng chủ vẫn cố gắng trả lương đầy đủ cho chúng tôi. Một số đồng nghiệp làm việc tại các quán nhậu xung quanh đến tâm sự rằng họ đã bị nợ lương 2-3 tháng, nhưng đành phải chấp nhận để cùng chủ vượt qua giai đoạn khó khăn", chị Cúc kể.
Ông T. (60 tuổi), chủ quán nhậu nơi chị Cúc làm việc, cho hay tình hình kinh doanh khó khăn bắt đầu từ năm 2023. Sau Tết Nguyên đán 2025, ông còn phải đối mặt với nhiều thách thức hơn vì doanh thu sụt giảm hơn 80%.
"Lượng khách giảm, chủ yếu chỉ còn khách quen lui tới, nhưng hầu như họ chỉ đến ăn tối chứ ít khi uống rượu, bia.
Đồ uống có cồn chiếm phần lớn doanh thu tại quán. Giờ sức mua bia, rượu giảm khiến quán bị ảnh hưởng nhiều", ông T. thở dài, nói.
Giờ đây, chủ quán chỉ có thể trông chờ vào lượng khách quen thường xuyên lui tới (Ảnh: Nguyễn Vy).
Ngày phải chia tay những nhân viên gắn bó gần chục năm với mình từ những ngày đầu lập nghiệp, ông T. trải lòng rằng "nói không buồn là nói dối". Thế nhưng, ông khẳng định bản thân không còn cách nào khác.
Thay đổi để tự "cứu" mình
Theo ông T., sau giai đoạn Covid-19, tình hình kinh doanh tại quán vẫn tốt. Doanh thu đạt 20 triệu đồng/ngày là chuyện rất bình thường. Tuy nhiên, chỉ sau vài năm, mọi thứ lại thay đổi nhanh chóng.
"Trước đây, khoảng 11-12h quán đã bắt đầu có khách. Giờ tan tầm là thời điểm đông nhất, nhân viên chạy bàn liên tục vẫn không kịp phục vụ. Nhưng giờ chỉ mới 21h là vắng tanh, khiến chúng tôi phải dọn hàng sớm", ông T. chia sẻ.
Ông chủ rầu rĩ, ngồi ngóng khách (Ảnh: Nguyễn Vy).
Từ một ông chủ chỉ lo việc điều hành, quản lý, ông T. xuống bếp nấu ăn, làm bảo vệ dắt xe, kiêm luôn cả việc bưng bê vì đã cắt giảm chi phí, sa thải bớt người.
Hằng tháng, chỉ tính riêng chi phí mặt bằng, chủ quán phải gánh 30 triệu đồng. Nếu tính thêm tiền thuê nhân viên, điện, nước và các khoản phát sinh khác, chi phí có thể lên đến hơn 50 triệu đồng. Đồng nghĩa với việc mỗi ngày thức dậy, chủ quán nhậu phải tìm cách kiếm tối thiểu 1,7 triệu đồng thì mới mong huề vốn.
"Hơn 10 năm kinh doanh ngành này, tôi chưa từng chứng kiến cảnh khó khăn đến thế", ông T. nói.
Chỉ tay về phía quán nhậu đang "cửa đóng then cài" cách đó chỉ vài bước chân, ông T. cho biết quán nhậu ấy mở cửa trước Tết, hoạt động hơn 1 tháng là "dẹp tiệm". Nguyên nhân là vì quá ế ẩm, chủ không trụ nổi chi phí đắt đỏ nên trả mặt bằng, tránh "lỗ sâu".
Quán nhậu "cửa đóng then cài" chỉ sau thời gian ngắn hoạt động (Ảnh: Nguyễn Vy).
"Tình hình chung nên tôi cũng chỉ có thể cố gắng thay đổi để tự cứu mình", ông T. cho hay.
Vậy nên 4 tháng qua, thay vì tập trung kinh doanh bia, rượu như trước, ông Tường chuyển sang bán thêm món lẩu gà lá é, phục vụ khách gia đình, người trẻ…
Anh Nguyễn Minh Hoàng (43 tuổi), chủ quán nhậu trên đường Trường Sa, cho hay cuối năm 2024, anh vừa đóng cửa 2 trong số 3 chi nhánh vì doanh thu giảm 20-30%, không thể gánh nổi chi phí đắt đỏ.
Để "cứu" chi nhánh còn lại, anh Hoàng buộc phải tăng 20% chi phí quảng cáo, khuyến mãi, thu hút khách hàng đến quán.
Nhân viên phải ra tận đường để vẫy tay, mời khách (Ảnh: Nguyễn Vy).
Chủ quán chia sẻ từ cuối năm 2024 đến nay, hầu như tháng nào anh cũng phải gồng lỗ, dùng tiền kinh doanh lĩnh vực khác để "nuôi" quán nhậu. Anh Hoàng nhận định hầu như các quán nhậu tạm thời không tuyển thêm người, thậm chí có nơi còn sa thải bớt nhân viên để tiết kiệm chi phí. Vì thế, nhân sự ngành này sẽ không còn dễ tìm việc như trước nữa.
"Tôi không sa thải nhân viên nhưng chỉ tuyển nhân viên thời vụ. Nghĩa là vào các dịp đặc biệt, cần tăng cường nhân sự thì mới tuyển người làm trong những ngày đó thôi", anh Hoàng cho hay.
Theo PGS.TS Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia, Rượu, Nước giải khát Việt Nam, sau đại dịch Covid-19, trong những tháng cuối năm 2024 và đầu năm 2025, nhất là dịp Tết Nguyên đán, ngành đồ uống ghi nhận sự sụt giảm mạnh do nhu cầu tiêu dùng giảm đáng kể.
Báo cáo xu hướng sản xuất kinh doanh của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và xây dựng quý IV/2024 và dự báo quý I/2025 cho thấy, có tới 62% doanh nghiệp tham gia khảo sát bày tỏ lo ngại về tình trạng nhu cầu thị trường trong nước suy giảm.
Theo số liệu của Tổng cục thống kê, sản lượng bia sản xuất của cả nước lũy kế 11 tháng của năm 2024, đạt 4.059 triệu lít, giảm 2,1% so với cùng kỳ năm 2023.
Báo cáo tài chính của Công ty cổ phần Rượu và Nước Giải khát Hà Nội (Halico - mã chứng khoán: HNR) cho thấy trong năm vừa rồi, công ty lỗ 8,4 tỷ đồng (năm trước lỗ xấp xỉ 10 tỷ đồng), ghi nhận chuỗi thua lỗ kéo dài 9 năm liên tiếp của Halico.
Nguyễn Vy - Theo Dân Trí
